nr. 2 – juni 2020
Persoonlijkheidsproblemen bij ouderen in tijden van vermaatschappelijking
Eva Dierckx / 27/05/2020Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Epidemiologische aspecten
Krystle A.P. Penders / 22/05/2020Gestandaardiseerd meten van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Gina M. P. Rossi / 21/05/2020Differentiële diagnostiek van persoonlijkheidsstoornissen en autismespectrumstoornis bij ouderen
Arjan C. Videler / 20/05/2020Psychologische behandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: stand van zaken en suggesties voor onderzoek
Arjan C. Videler / 18/05/2020Farmacotherapeutische behandeling van een 67-jarige vrouw met een borderline persoonlijkheidsstoornis
Julie E. M. Schulkens / 18/05/2020Mediatieve behandeling bij mensen met zowel neurocognitieve stoornissen als persoonlijkheidsproblematiek
Erol Ekiz / 18/05/2020(H)erken de rol van de persoonlijkheid bij probleemgedrag van cliënten in het verpleeghuis en in de thuiszorg
Titia Antheunissen / 18/05/2020Vroeger wordt nu, binnen wordt buiten.
Karel M. Kamperman / 17/05/2020Signalementen 2020/2
Redactiebureau / 17/05/2020nr. 2 – juni 2020
Tien jaar na een eerste themanummer in 2010 verschijnt nu een ‘dubbeldik’ nummer met zeven artikelen over epidemiologie, diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen. Nodig, want veel wetenschappelijke kennis bereikt de praktijk niet. Waarom ook nog moeite doen bij deze problematiek? Leeftijdsdiscriminatie in de vorm van therapeutisch nihilisme kom je nog veel tegen, betoogt het inleidend redactioneel. Dit nummer laat echter zien dat veel gedaan moet – en kan – worden.
| Gepubliceerd op: | 04/06/2020 |
| Totale lees- en kijktijd: | 04:25:54 |
Persoonlijkheidsproblemen bij ouderen in tijden van vermaatschappelijking
De laatste jaren is er sprake van een verschuiving binnen de zorg waarbij gestreefd wordt om de hulpverlening aan mensen met beperkingen, kwetsbare ouderen, mensen met geestelijke gezondheidsproblemen en andere hulpvragers zoveel mogelijk geïntegreerd in de samenleving te laten verlopen. Deze vermaatschappelijking van zorg (zorg in en door de samenleving) gaat mooi samen met ‘ageing (well) in place’: de eigen wens van de ouderen om zolang mogelijk thuis te blijven wonen in de eigen buurt en woonomgeving zijn twee trends…
| Gepubliceerd op: | 27/05/2020 |
| Auteur: | Eva Dierckx, Filip Bouckaert, Sebastiaan P. J. van Alphen |
| Leestijd: | 07:29 |
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Epidemiologische aspecten
Inleiding Ondanks de toenemende klinische aandacht voor persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen is (epidemiologisch) onderzoek naar persoonlijkheidspathologie op latere leeftijd (≥ 55 jaar) nog relatief beperkt. Dit is opmerkelijk gezien de prevalentie en negatieve invloed ervan op zowel de oudere patiënt als diens omgeving,' eens te meer in het licht van de stijgende mondiale vergrijzing. Zo worden ouderen met deze problematiek vaak als ‘lastig’ beschouwd, is er sprake van hoge comorbiditeit met andere stoornissen, en blijken behandelingen minder effectief. Tevens zijn de…
| Gepubliceerd op: | 22/05/2020 |
| Auteur: | Krystle A.P. Penders, Serafine Dierickx, Priska Steenhaut, Eva Dierckx, Gina M. P. Rossi |
| Leestijd: | 02:07:31 |
Gestandaardiseerd meten van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Inleiding In tegenstelling tot andere psychische stoornissen, is er tot vandaag weinig aandacht besteed aan persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen. Door de hoge lijdensdruk voor het individu en de samenleving, zullen deze personen een groot beroep doen op de gezondheidszorg. De prevalentie van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen is hoog. In de algemene bevolking is deze 13%, bij poliklinische patiënten 33% en bij klinische patiënten kan dit oplopen tot zelfs 80%. In het algemeen, ervaren personen met persoonlijkheidsstoornissen in de levensloop meer fysieke gezondheidsproblemen…
| Gepubliceerd op: | 21/05/2020 |
| Auteur: | Gina M. P. Rossi, Inge Debast, Sebastiaan P. J. van Alphen |
| Leestijd: | 21:24 |
Differentiële diagnostiek van persoonlijkheidsstoornissen en autismespectrumstoornis bij ouderen
Inleiding Lange tijd was autisme bij ouderen een geheel onbekend terrein. De laatste jaren neemt de aandacht voor autismespectrumstoornissen (ASS) op latere leeftijd toe, maar desondanks is de wetenschappelijke kennis van ASS bij ouderen nog beperkt.' Ouderen met ASS die eerder in hun leven met hulpverlening in aanraking kwamen, kregen diverse diagnoses terwijl ASS niet werd onderkend. Met name de differentiële diagnostiek tussen ASS en persoonlijkheidsstoornissen is complex, zeker bij ouderen. ASS en persoonlijkheidsstoornis zijn weliswaar verschillende maar ook overlappende…
| Gepubliceerd op: | 20/05/2020 |
| Auteur: | Arjan C. Videler, Sylvia M.J. Heijnen-Kohl, Rosalien M.H.J. Wilting, Sebastiaan P. J. van Alphen |
| Leestijd: | 19:43 |
Psychologische behandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: stand van zaken en suggesties voor onderzoek
Inleiding Ondanks een nog steeds heersend therapeutisch nihilisme groeit de aandacht het laatste decennium voor de psychologische behandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen. Dit lijkt ook gerechtvaardigd aangezien de prevalentie van persoonlijkheidsstoornissen onder mensen van 65 jaar en ouder hoog is (tussen 10 en 15% in de algemene bevolking) en vergelijkbaar is met die onder jongere volwassenen. In de ouderenpsychiatrie ligt de prevalentie tussen de 5 en 33% in een poliklinische setting en deze loopt op tot mogelijk 80% in een…
| Gepubliceerd op: | 18/05/2020 |
| Auteur: | Arjan C. Videler, Machteld A. Ouwens, Silvia D.M. van Dijk, Sebastiaan P. J. van Alphen |
| Leestijd: | 24:53 |
Farmacotherapeutische behandeling van een 67-jarige vrouw met een borderline persoonlijkheidsstoornis
Introductie casus Op de polikliniek van een expertisecentrum voor persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen werd een 67-jarige vrouw opgevolgd nadat zij elf maanden aaneengesloten vrijwillig op een klinische afdeling verbleef in verband met suïcidaliteit. Patiënte is gehuwd en woont samen met haar echtgenoot. Er is sprake van een getraumatiseerde jeugd: seksueel misbruik op jonge leeftijd en affectieve verwaarlozing. Zij werd op haar 25e voor het eerst behandeld door een psychiater in verband met depressie en angstklachten, toen geduid als een neurasthene persoonlijkheid.…
| Gepubliceerd op: | 18/05/2020 |
| Auteur: | Julie E. M. Schulkens, Sjacko Sobczak, Sebastiaan P. J. van Alphen |
| Leestijd: | 11:55 |
Mediatieve behandeling bij mensen met zowel neurocognitieve stoornissen als persoonlijkheidsproblematiek
Inleiding Wanneer er sprake is van een persoonlijkheidsstoornis beïnvloeden persoonlijkheidsaspecten het psychisch functioneren. Maar wat gebeurt er wanneer een patiënt met persoonlijkheidsproblematiek, bijvoorbeeld door een neurocognitieve stoornis, de grip op de werkelijkheid verliest? Uitgangspunt van deze studie is dat comorbide maladaptieve persoonlijkheidstrekken (CMPT) een invloed kunnen hebben op gedragsmatige en psychologische symptomen van dementie (behavioral and psychological symptoms of dementia; BPSD) en deze symptomen bijgevolg via persoonlijkheidstrekken en bijhorende kernbehoeften te behandelen zijn. De wereldwijde vergrijzing gaat gepaard met diverse…
| Gepubliceerd op: | 18/05/2020 |
| Auteur: | Erol Ekiz, Saskia G.B.J. Bollen, Gina M. P. Rossi, Arjan C. Videler, Sebastiaan P. J. van Alphen |
| Leestijd: | 30:12 |
(H)erken de rol van de persoonlijkheid bij probleemgedrag van cliënten in het verpleeghuis en in de thuiszorg
Inleiding Probleemgedrag komt veelvuldig voor bij cliënten van verpleeghuis- en thuiszorg (zorgsector).'' De richtlijn van Verenso/NIP 2018 over Probleemgedrag bij Dementie in de zorgsector besteedt hier gepaste aandacht aan. Hoewel de aanmeldingsreden van psychiatrische consultatie in de zorgsector regelmatig "probleemgedrag" is, blijken een niet herkende persoonlijkheidsstoornis of de aanwezigheid van maladaptieve persoonlijkheidstrekken veelvuldig de onderliggende oorzaak te kunnen zijn. Het beperkte onderzoek dat beschikbaar is, ondersteunt onze klinische ervaring, namelijk dat de prevalentie van persoonlijkheidsproblematiek bij cliënten in de verpleeghuis-…
| Gepubliceerd op: | 18/05/2020 |
| Auteur: | Titia Antheunissen, Ton J. E. M. Bakker, Janine Collet |
| Leestijd: | 11:07 |
Vroeger wordt nu, binnen wordt buiten.
Jan Pieter van der Steen. Vroeger wordt nu, binnen wordt buiten. De reis naar binnen van mensen met dementie. Zeist: Christofoor, 2020. ISBN 978 90 6038 910 2 NUR 895 Veel bekende Nederlanders schrijven over hun moeder met dementie. Onder meer Jos Brink (Tastend aan het Licht), Kees van Kooten (Annie), Joop Admiraal (U ben toch mijn Moeder), Clairy Polak (Voorbij, voorbij) en de meest besproken Hugo Borst met maar liefst drie titels (Ma, Ik ken jou en Ach, Moedertje). Bijna…
| Gepubliceerd op: | 17/05/2020 |
| Auteur: | Karel M. Kamperman |
| Leestijd: | 05:13 |
Signalementen 2020/2
Kans op dementie bij patiënt met milde klachten is beter te voorspellen Klinisch neuropsycholoog Ingrid van Maurik, onderzoeker bij het Alzheimercentrum Amsterdam, onderzocht patiënten met ‘milde cognitieve klachten’ (MCI). Ze keek hoe ze diagnostische testen, zoals MRI-scans en alzheimereiwitten in het hersenvocht, kon gebruiken om bij individuele patiënten de kans op dementie te bepalen. De resultaten van deze diagnostische tests voor dementie konden bij patiënten met MCI al een aanwijzing zijn voor het risico om dementie te krijgen. Dit was…
| Gepubliceerd op: | 17/05/2020 |
| Auteur: | Redactiebureau |
| Leestijd: | 06:27 |