In deze aflevering van het Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie (TGG) stelt de redactie graag de nieuwe redactieadviesraad voor (zie Colofon). De leden van de redactieadviesraad vertegenwoordigen de verschillende wetenschapsgebieden en praktijkvelden in België en Nederland waarvoor dit tijdschrift het Nederlandstalige forum is: de sociale gerontologie, de gezondheidsleer, de verpleeghuisgeneeskunde, de verplegingswetenschappen, de klinische geriatrie, de gerontopsychiatrie en de psychogerontologie. De redactieadviesraad bestaat uit onderzoekers en beroepsbeoefenaars die in hun vakgroep of praktijk een sleutelrol vervullen waardoor zij de redactie en de lezers van het TGG regelmatig kunnen attenderen op potentiële auteurs en belangrijke ontwikkelingen en nieuwsfeiten uit het gerontologische en geriatrische werkveld. Tevens zijn de leden van de adviesraad uitgenodigd om de inhoud van het TGG kritisch te blijven volgen en de redactie van advies te dienen over het redactiebeleid, de samenstelling van de redactie, de verschillende rubrieken in het Tijdschrift, de leesbaarheid en de vormgeving. De redactie dankt de nieuwe leden van de adviesraad voor hun bereidheid hieraan mee te werken.
Tegelijkertijd betuigt de redactie ook haar erkentelijkheid aan de leden van de oorspronkelijke Redactieraad, die met de instelling van de redactieadviesraad ophoudt te bestaan. De Redactieraad werd gevormd door leden uit België (dr. G. Dooghe), Duitsland (prof. dr. U. Lehr), Nederland (Dr. L. A. Cahn en prof. dr. D.L. Knook), en het Verenigd Koninkrijk (dr. P.G. Coleman). Leo Cahn vertegenwoordigde als een van de oprichters van het TGG de redactie van het eerste uur. De overige leden vormden als College van Correspondenten een trait-d’union met andere onderzoekers in binnen- en buitenland. Hoewel de titel College van Correspondenten ergens in de geschiedenis van het TGG verlaten werd, beoogt de redactie met de nieuwe adviesraad eigenlijk iets vergelijkbaars met wat de eerste redactie in 1970 voor ogen heeft gestaan: vertegenwoordigers van diverse praktijk- en wetenschapsvelden met het Tijdschrift verbinden.
Als Nederlandstalig en multidisciplinair wetenschappelijk tijdschrift is het TGG voor de gerontologie en de geriatrie uniek. Dat is niet altijd een comfortabele positie. Voor de carrière van wetenschappelijk onderzoekers is het essentieel dat zij in het Engels publiceren. Het zijn echter nationale overheden die onderzoeksinstellingen en instellingen voor gezondheidszorg in stand houden of ondersteunen. Het bestaan van een Nederlands tijdschrift heeft tegen deze achtergrond een dubbele functie. Het is een middel om de resultaten van onderzoek en praktijk in de landstaal toegankelijk te maken en daarmee bij te dragen aan discussie en opinievorming. En omgekeerd vormt de beschikbaarheid van zo’n forum een directe en niet te verwaarlozen ondersteuning van een nationale gerontologische en geriatrische onderzoekstraditie. De redactie van dit Tijdschrift hoopt dan ook dat academische onderzoekers zich realiseren dat een Nederlandstalig tijdschrift op het gebied van verouderingswetenschap een belangrijke pijler is onder het wetenschapsgebouw van waaruit zij hun dagelijks werk doen. Het is uitstekend dat onderzoekers uit België en Nederland regelmatig publiceren in toptijdschriften als Journals of Gerontology, of het Journal of the American Geriatrics Society (JAGS), maar dergelijke tijdschriften kunnen niet worden beschouwd als elementen van de respectabele onderzoekstraditie die op het gebied van verouderingswetenschappen in België en Nederland is opgebouwd.
In navolging van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en ZonMw, de organisatie die in Nederland medisch-wetenschappelijk onderzoek subsidieert, nodigt de redactie onderzoekers dan ook uit om over hun werk niet alleen in het Engels maar ook in de eigen taal te publiceren. 1 2 Een recent voorbeeld is het onderzoek van Kristel Nijs, waaraan in de landelijke dagbladpers veel aandacht werd gegeven nadat het was gepubliceerd in het medisch-wetenschappelijke tijdschrift British Medical Journal. 3 Eerder publiceerde Nijs over haar onderzoek naar de voor verpleeghuisbewoners gezondheidsbevorderende effecten van een gezellige, gezamenlijke maaltijd in het Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie. 4 Ook het onderzoek van de geriater Kees Kalisvaart, over preventie van acute verwardheid bij oudere patiënten in het ziekenhuis, kreeg veel media-aandacht. 5 Hij publiceerde hierover in JAGS en in het TGG. 6 7 Overigens worden de Engelse samenvattingen van publicaties in het TGG zeer spoedig na verschijning opgenomen in de databestanden van PubMed (www.pubmed.gov), zodat deze ook voor onderzoekers in het buitenland traceerbaar zijn. 8
Leden van de redactie en de redactieadviesraad screenen ook zelf de internationale literatuur en selecteren excellente publicaties van Nederlandstalige onderzoekers om deze in vertaling te publiceren in TGG. De redactie blijft de voorkeur geven aan oorspronkelijke bijdragen, maar meent de lezers van dienst te zijn door incidenteel vertalingen te publiceren van Engelstalige artikelen die voor een beter begrip van de situatie, en voor verbetering van de positie van ouderen in Nederland en België van bijzonder belang zijn.
Publiceren van originele verslagen van wetenschappelijk onderzoek, beoordeeld door onafhankelijke deskundigen, is het primaire doel van het Tijdschrift. In de afgelopen jaren werden ook themanummers uitgebracht, zoals vorig jaar over vallen. 9 Ook het themanummer over wilsbekwaamheid is nog steeds actueel, gelet op de vele verwijzingen daarnaar in recente op de praktijk gerichte publicaties. 10 12 In deze jaargang verschijnt nog een themanummer over het longitudinale LASA-project. Daarnaast bevordert het TGG de publicatie van praktijkgerichte bijdragen, zoals klinische lessen en artikelen over toegepast wetenschappelijk onderzoek. Het Tijdschrift informeert ook over actuele ontwikkelingen in onderzoek en praktijk, door te attenderen op recente proefschriften, nieuwe boeken, bijzonder onderzoek in het buitenland, congressen en cursussen. In deze aflevering vindt de lezer bovendien de samenvattingen van de voordrachten voor het congres van de Nederlandse Vereniging voor Gerontologie, de wetenschappelijke vereniging waarmee dit Tijdschrift vanaf zijn oorspong verbonden is.
Sinds vorig jaar wordt het Tijdschrift weer uitgegeven door de wetenschappelijke uitgeverij Bohn Stafleu Van Loghum te Houten, door wiens rechtsvoorganger ook de eerste jaargang in 1970 werd uitgegeven, en vele daarna. Abonnees hebben via de website www.bsl.nl toegang tot de complete elektronische editie, te beginnen met 2005.
Met de installatie van de nieuwe redactieadviesraad hoopt de redactie een impuls te geven aan een voortgaande voorspoedige ontwikkeling van het Tijdschrift, op weg naar zijn veertigste jaargang in 2009!